وبلاگ محمد

صفحه نخست

سرگرمی

آشپزی

تکنولوژی

زناشویی

سلامت

مذهبی

ورزشی

تماس با ما

طراحی ویلا بر اساس اقلیم ایران

طراحی ویلا بر اساس اقلیم ایران

دمای هوا

سطح دریاها بسیار کندتر از سطح زمین در اثر تابش آفتاب گرم می‌شود و به همین دلیل اختلاف زیادی بین درجه حرارت سطح خشکی و سطح دریا وجود دارد. در نتیجه، در یک عرض جغرافیایی ثابت، همیشه سطح زمین در تابستان گرم‌تر و در زمستان سردتر از سطح دریاست و توده‌های هوای در تماس با این دو سطح نیز، به همین نسبت دارای اختلاف دما هستند و بدین ترتیب، میانگین درجه حرارت هوای بالای خشکی، در تابستان بیشتر و در زمستان کمتر از میانگین درجه حرارت هوای بالای دریاست.

ارتفاع از سطح دریا نیز، درجه حرارت هوا را تعیین می‌کند و در یک عرض جغرافیایی مشخص، مناطقی که در ارتفاع بیشتری قرار دارند، سردتر از مناطق پایین‌تر هستند.

رطوبت هوا

هرچه هوا گرم‌تر باشد، بخار آب بیشتری را در خود نگه می‌دارد. به طور مثال، ظرفیت پذیرش بخار آب در هوایی با دمای 18 درجه‌ی سانتی‌گراد، سه برابر آن در هوایی با دمای 2 درجه‌ی سانتی‌گراد است.

بنابراین به دلیل اختلاف دمای هوا در مناطق مختلف، میزان رطوبت هوا نیز در نقاط مختلف سطح زمین به یک اندازه نیست. طراحی ویلا حداکثر میزان رطوبت هوا در نواحی خط استواست که با حرکت به طرف قطبین کاهش می‌یابد.

مقدار رطوبت موجود در هوا را به روش‌های مختلفی چون رطوبت مطلق، رطوبت مخصوص، فشار بخار و رطوبت نسبی می‌توان اندازه‌گیری و بیان کرد.

شدت تابش آفتاب در هر نقطه از سطح زمین، به موقعیت خورشید نسبت به آن منطقه بستگی دارد.

موقعیت خورشید

موقعیت خورشید را در هر منطقه و در هر زمان می‌توان به وسیله‌ی دو زاویه یکی «زاویه‌ی تابش» و دیگری «جهت تابش» مشخص کرد. «زاویه‌ی تابش» زاویه‌ای است که بین امتداد پرتو خورشید و سطح افق تشکیل می‌شود و «جهت تابش» زاویه‌ای است که بین تصویر امتداد پرتو خورشید بر صفحه‌ی افق و شمال واقعی پدید می‌آید.

اولین عامل مؤثر در محاسبه‌ی زوایای موقعیت خورشید، زاویه‌ی چرخش زمین است.

این زاویه، زاویه‌ای است که بین صفحه‌ای که از خط استوا می‌گذرد و خطی که مرکز زمین و خورشید را به هم متصل می‌کند، ایجاد می‌شود و در طول سال از 5/23 درجه به طرف بالای صفحه‌ی استوا تا 5/23 درجه به طرف پایین صفحه‌ی استوا یعنی 47 درجه تغییر می‌یابد. ساخت ویلا دیگر عوامل مؤثر در تعیین زاویه‌ی تابش و جهت تابش، عرض جغرافیایی و زمان مورد نظر است.

عملکرد تهویه‌ و نیاز به آن در ساختمان

وضعیت تهویه‌ی طبیعی با میزان تعویض هوای داخل ساختمان، از جمله عوامل اولیه‌ی تعیین کننده‌ی سلامت و آسایش انسان است. تهویه‌ی طبیعی به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم بر انسان تأثیر می‌گذارد. از یک سو، پاکی و سرعت جریان هوا در داخل ساختمان به طور مستقیم بر انسان تأثیر می‌گذارد و از سوی دیگر، وضعیت تهویه از طریق تأثیر بر دما و رطوبت هوا و سطوح داخلی ساختمان به طور غیرمستقیم انسان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

نیاز به تهویه در ساختمان با توجه به نوع اقلیم

حداقل و حد مطلوب تهویه‌ی مورد نیاز در ساختمان، به نوع اقلیم بستگی دارد و بر اساس فصل‌های مختلف سال در منطقه‌ی مورد نظر تغییر می‌کند.

در مناطق سردسیر یا در ماه‌هایی که هوا بسیار سرد و رطوبت آن بسیار کم است، ورود هوای خارج به داخل ساختمان را باید به حداقل میزان ممکن رساند.

در مناطق گرم یا در ماه‌هایی که هوا گرم است، وظیفه‌ی اصلی تهویه این است که با به جریان انداختن هوا در اطراف بدن، عرق جمع شده بر روی پوست به سرعت تبخیر می‌شود و بدین طریق بویژه در مناطق گرم و مرطوب از طریق تبخیر عرق باعث کاهش دمای مؤثر شده، شرایط آسایش را فراهم سازد.

موقعیت پنجره و تأثیر آن در وضعیت تهویه طبیعی

موقعیت پنجره اتاق نسبت به جهت وزش باد،  تأثیر زیادی در وضعیت تهویه طبیعی در داخل آن اتاق دارد. مهمترین اصل ایجاد شرایط تهویه مؤثر و قابل استفاده این است که قسمت‌های بازشو در دو سمت رو به باد  و پشت به باد قرار داشته باشند.

در مناطقی که بادهای مطلوب از سمت غرب یا شرق می‌وزند، با 45درجه چرخاندن نمای اصلی ساختمان به طرف جنوب شرقی یا جنوب غربی می‌توان تهویه طبیعی مناسبی در داخل اتاق‌ها ایجاد کرد. طراحی محوطه سازی در این جهت قرارگیری، با استفاده از سایه‌بان‌های کم عمق می‌توان از تابش مستقیم آفتاب به پنجره‌های جنوب شرقی و جنوب غربی ساختمان جلوگیری کرد. اگر بادهای مطلوب از شمال غربی، جنوب غربی، شمال شرقی یا جنوب شرقی بوزند، با انتخاب جهت شمالی ـ جنوبی برای ساختمان می‌توان تهویه مطلوب را در آن ایجاد کرد. این جهت، از نظر کنترل تابش آفتاب بر پنجره‌های جنوبی بسیار مناسب است.

ایجاد کوران در اتاق‌هایی با یک پنجره در دیوار خارجی

در شرایط معمولی، اگر پنجره‌های اتاق تنها در یک دیوار خارجی آن تعبیه شود، میزان تهویه‌ی طبیعی در این اتاق بسیار کم است.

آزمایش‌هایی که در این مورد بر روی نمونه‌های گوناگون انجام شده، نشان می‌دهد که اگر یک طرف سطح خارجی هر یک از دو پنجره‌ی فوق یک تیغه‌ی عمودی کشیده شود. به طور مصنوعی می‌توان منطقه‌ی فشار و مکش ایجاد کرد و بدین وسیله، سرعت جریان هوا در داخل اتاق را تا حد مطلوبی افزایش داد.

تأثیر محوطه‌ی ساختمان در کنترل جهت و سرعت باد

حرکت توده‌های بزرگ هوا را که در اثر اختلاف فشار هوا به وجود می‌آید، نمی‌توان تغییر داد. ولی سرعت و جهت بادهایی که در نزدیکی سطح زمین جریان دارند، تا حدودی قابل کنترل است. در این مورد، اصطکاک، مقاومت و ممانعتی که درختان و دیوارها (که در اینجا بادشکن خوانده می‌شوند) در مقابل وزش باد به وجود می‌آورند، به طور کاملاً مؤثری می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.

بادشکن‌ها

بادشکن، جریان هوا را به طرف بالا منحرف می‌کند و در فاصله‌ای که این جریان هنوز به طرف زمین برنگشته است، محوطه‌ی نسبتاً آرام و حفاظت شده‌ای را به وجود می‌آورد. قسمت اصلی این محوطه‌ی حفاظت شده، در نزدیکی بادشکن و در سمت پشت به باد آن قرار دارد. در این مکان، هرچه از قسمت پشت به بادشکن دورتر شویم، بیشتر در معرض وزش باد قرار می‌گیریم؛ تا آنکه دوباره در یک منطقه، باد سرعت اولیه‌ی خود را به دست می‌آورد. در قسمت رو به بادشکن نیز – بویژه بادشکن‌های کاملاً متراکم – منطقه‌ی کوچک نسبتاً آرامی وجود دارد. ولی اگر بادشکن دارای منافذی باشد (مانند ردیف درختان)، قسمت رو به باد آن تا حد کمی در برابر باد محافظت خواهد شد. در قسمت پشت به باد این بادشکن، منطقه‌ی حفاظت شده در برابر باد، کوچک‌تر و در فاصله‌ای دورتر از بادشکن قرار دارد.

منبع